Norveç Video Sanatı Arşivi – VIdeokunstarkIvet

Sanatçılar ve Küratörlerin Kullanımına Yönelik Web Portalı

Norveç Video Sanat Arşivi (Videokunstarkivet), 1960'lardan bu yana Norveç'te üretilen video sanatını kapsamlı bir şekilde belgeleyen ve koruyan önemli bir referans kaynağıdır. Uzun yıllar Norveç Sanat Konseyi tarafından finanse edilen bu proje, video sanatını korumak ve onu araştırma, eğitim ve küratörlük faaliyetleri için erişilebilir kılmak amacıyla başlatılmıştır. 1 Ocak 2021 itibarıyla yönetimi, bu değerli kültürel mirası güvence altına almak için Norveç Ulusal Müzesi'ne devredilmiştir.

Bu arşiv, küratörlü bir koleksiyondan ziyade, meta veriler ve biyografik veriler, belgeler, web bağlantıları, video dosyaları, fotoğraflar ve temsil edilen video sanat eserleri ve sanatçılarla ilgili diğer bilgileri içermektedir. Arşiv, Ulusal Müze'nin sanat koleksiyonundan ayrı tutulmaktadır.

Arşiv, video sanat eserlerinin ve meta verilerinin güvenli ve sağlam bir şekilde saklanmasını ve depolanmasını sağlar. Hizmet, kendi sanat eserlerinin tüm haklarına sahip olan sanatçılar için ücretsizdir.

Mayıs 2025 itibarıyla sistemde yaklaşık 6.900 eser başlığı ve 1.800'den fazla sanatçı veya grup yer almaktadır. Sanatçılar, eserlerinin mülkiyetini ve kontrolünü koruyarak, materyallerini doğrudan sisteme yükleyebilirler.

Erişim ve Kullanım Politikası

Video Sanat Arşivi, sanat eserlerini görünür kılma misyonunu benimsemiştir. Arşiv, herkese açık bir dağıtım platformu değildir. Eserler, sanatçı adı veya başlığına göre arama yapılarak keşfedilebilirken, video dosyaları ve yüksek çözünürlüklü materyallere erişim, küratörler, araştırmacılar ve sanat tarihçileri gibi profesyonellere özel olarak sağlanır.

Arşivin temel işlevi, eserleri güvenli bir şekilde depolamak ve araştırmacılar için bir kaynak olmaktır; ticari satış veya yaygınlaştırma amaçlı değildir. Bu nedenle, arşivdeki eserlerin diğer kullanımları için ilgili telif hakkı sahipleriyle (sanatçılar, müzeler vb.) iletişime geçilmesi ve onay alınması gerekmektedir. Sistem, hem güncel hem de tarihi video sanatının kalıcı ve güvenilir bir şekilde saklanmasını sağlayarak, sanat dünyası için hayati bir rol oynamaktadır.

Teknolojik Zorluklar ve Çözümler

Dijital bir arşivin sıfırdan oluşturulması, özellikle video gibi büyük ve standart formatları olmayan dosyalarla çalışıldığında ciddi teknik engeller çıkarır. Videokunstarkivet projesi, bu zorlukları aşmak için yenilikçi bir yaklaşım benimsemiştir.

Telif hakkı kısıtlamaları nedeniyle tüm materyallerin herkese açık yayımlanması yerine, araştırmacılara özel şifrelerle erişim yetkisi verilmiştir. Bu sistem, aynı zamanda kullanıcıların meta verileri düzenlemesine de imkan tanır. Proje, "her sanatçıya Edvard Munch gibi yaklaşıyor", yani kültürel açıdan neyin değerli olacağını önceden bilemedikleri için mümkün olduğunca kapsayıcı bir toplama stratejisi izlemiştir.

Teknik altyapı olarak açık kaynaklı Resource Space yazılımının uyarlanmış bir versiyonu kullanılmıştır. Ancak, sistem başlangıçta "hafif" medya dosyaları için tasarlandığından, video dosyalarının yönetimi ciddi sorunlara yol açmıştır. Proje ekibi, yüksek çözünürlüklü master kopyaları ve erişim dosyalarını yönetebilecek bir altyapı oluşturarak mevcut teknolojik sınırları zorlamıştır.

Bu projeyle, büyük miktarda yüksek kaliteli video verisinin etkili bir şekilde yönetimi ve uzaktan erişimi mümkün kılan bir altyapı kurulmuş, bu da Videokunstarkivet'i bu alanda öncü bir konuma getirmiştir.